Instytut Pamięci Narodowej Biuro Poszukiwań i Identyfikacji 17 - 18 sierpnia 2022 r. - Małków-Kolonia - Rok 2022 -

Małków Kolonia (województwo lubelskie, powiat hrubieszowski)

Zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN, w ramach postępowania prowadzonego przez OKŚZpNP w Lublinie, przeprowadził prace w celu odnalezienia miejsca pochówku dwóch funkcjonariuszy Policji Państwowej (PP). Zostali oni zamordowani we wrześniu 1939 r. przez członków „czerwonej” milicji (tzw. milicji opaskowej), złożonej z przedstawicieli mniejszości ukraińskiej.

Według relacji świadków do zdarzenia doszło w trzeciej dekadzie września 1939 r. Policjanci mieli przemieszczać się w grupie uciekinierów, którzy uciekali z zachodniej Polski przed nacierającą armią niemiecką. Pochodzili najprawdopodobniej z Krakowa lub Łodzi. Nie można wykluczyć, że ich pobyt w powiecie hrubieszowskim związany był z próbą dotarcia do rejonu koncentracji sił PP na Kresach Wschodnich II RP, gdzie tworzono punkty zborne dla zmilitaryzowanych policjantów. Funkcjonariusze zostali napadnięci i zamordowani przez pochodzących z Małkowa Ukraińców sympatyzujących z Armią Czerwoną. Ich ciała, noszące ślady postrzałów, zostały odnalezione na polu przez miejscowych Polaków.

W wyniku przeprowadzonych prac we wskazanym miejscu ujawniono na głębokości około jednego metra pochówek dwóch mężczyzn. Ich czaszki nosiły ślady postrzałów z bliskiej odległości. Odnalezione przy szczątkach artefakty wskazują jednoznacznie, że należały one do funkcjonariuszy Policji Państwowej II RP. Ujawniono m.in. kilkadziesiąt guzików z orłem w koronie, fragmenty granatowego sukna mundurowego, haftki, sprzączki. Na nogach ofiar zachowały się resztki skórzanych butów o wysokich cholewach. Szczególnie cennym znaleziskiem były odnalezione na palcach obu ofiar złote obrączki z wygrawerowanymi datami ślubów i inicjałami oraz – w jednym wypadku – złoty sygnet pozbawiony oczka.

Podjęte szczątki kostne zostały przewiezione do Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej UM w Lublinie w celu dalszych badań.