W Kamesznicy (gm. Milówka) powstanie cmentarz wojenny żołnierzy NSZ - uroczystość odsłonięcia tablicy
W Kamesznicy (gm. Milówka) powstanie cmentarz wojenny żołnierzy NSZ, zamordowanych przez reżim komunistyczny w ramach operacji „Lawina". Spoczną na nim żołnierze, których szczątki odnalazł Instytut Pamięci Narodowej w Dworzysku i Starym Grodkowie.
26 października odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy dla uczczenia żołnierzy NSZ, będącą swoistym kamieniem węgielnym przyszłego cmentarza. Instytut Pamięci Narodowej reprezentował dr. Karol Nawrocki. Obecni byli też wicewojewoda śląski Jan Chrząszcz, starosta żywiecki Andrzej Kalata i wójt gminy Milówka Robert Piętka, przedstawiciele zaangażowanej w upamiętnienie społeczności lokalnej. Przedstawiono projekt cmentarza.
Zgrupowanie NSZ dowodzone przez „Bartka” operowało na terenie Śląska Cieszyńskiego od maja 1945 do września 1946. Oddział stopniowo rósł w siłę, przekraczając w szczytowym momencie liczebność 200 żołnierzy. Największa aktywność przypadła na wiosnę 1946 r., czego ukoronowaniem było zajęcie 3 maja Wisły i urządzenie defilady z udziałem ponad połowy zgrupowania.
Komunistyczny Urząd Bezpieczeństwa wobec poważnych problemów z likwidacją oddziału w terenie zapewniającym partyzantom wsparcie miejscowej ludności postanowił zorganizować prowokację z wykorzystaniem podstawionych agentów. Funkcjonariusze UB podający się za oficerów NSZ przedstawili „Bartkowi” plan ewakuowania oddziału na Zachód. W ramach operacji UB o kryptonimie „Lawina” ok. 100 żołnierzy NSZ zostało we wrześniu 1946 r. przewiezionych na teren Śląska Opolskiego, gdzie w trzech przygotowanych miejscach, będących rzekomo etapowymi noclegami, zostali zamordowani. Operacja „Lawina” była zbrodnią komunistyczną bez precedensu. Starannie zaplanowaną przez aparat bezpieczeństwa państwa kombinacją operacyjną, mającą na celu fizyczną likwidację struktur VII Śląskiego Okręgu Narodowych Sił Zbrojnych, zgrupowania pod dowództwem kpt. Henryka Flamego „Bartka”.
Zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadził prace w rejonie Malerzowic Wielkich w latach 2012-2019 (2012, 2017, 2018, 2019), odnajdując szczątki 29 osób. Poszukiwania w Starym Grodkowie przeprowadzono w latach 2016-2017 i odnaleziono tam szczątki co najmniej 20 osób.
Instytut Pamięci Narodowej od 2001 roku prowadzi śledztwo w sprawie mordu popełnionego przez funkcjonariuszy MBP na żołnierzach Narodowych Sił Zbrojnych zgrupowania „Bartka”.
Prezes IPN złożył także kwiaty i zapalił znicze na grobie Henryka Flame „Bartka” na cmentarzu w Czechowicach-Dziedzicach.
Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
