Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych 2020 [Program]
Koniec II wojny światowej nie przyniósł Polsce wolności. Wielu nie mogło się z tym pogodzić, wybierając dalszą nierówną walkę i trwanie w konspiracji. Żołnierze antykomunistycznego podziemia niepodległościowego wywodzili się z różnych środowisk: Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych czy Batalionów Chłopskich, mieli różne wizje przyszłej Polski, ale połączył ich wspólny los. Wiedzieli, że w przypadku aresztowania czeka ich śmierć lub długoletnie więzienie, że być może nigdy już nie ujrzą swoich bliskich…
Ci, których skazano na śmierć w pokazowych „procesach”, mieli być pozbawieni nie tylko życia, lecz także prawa do własnego grobu i ludzkiej pamięci. Zamordowanych chowano po kryjomu w bezimiennych mogiłach, a rodziny bezskutecznie poszukiwały jakichkolwiek wiadomości o ich losie.
Pamięć o Żołnierzach Wyklętych przywrócono dopiero po kilkudziesięciu latach, dzięki staraniom wielu osób: rodzin, dawnych towarzyszy broni, dziennikarzy, naukowców i społeczników. Wraz z rosnącym zainteresowaniem historią podziemia niepodległościowego pojawiła się potrzeba godnego upamiętnienia tysięcy ludzi, którzy za swoją postawę zapłacili wysoką – nieraz ostateczną – cenę.
9 lutego 2011 r. Prezydent RP Bronisław Komorowski podpisał ustawę ustanawiającą nowe święto państwowe: Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, obchodzony 1 marca. Data, zaproponowana przez śp. Janusza Kurtykę, prezesa IPN, nie była przypadkowa – to rocznica wykonania wyroku śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce. Co roku 1 marca odbywają się wykłady, dyskusje, koncerty, spotkania wspomnieniowe i uroczystości patriotyczne poświęcone Żołnierzom Wyklętym.
NARODOWY DZIEŃ PAMIĘCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
WARSZAWA i OKOLICE 2020
► 20 lutego (czwartek)
ŚRÓDMIEŚCIE (IPN)
17.30 - Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki „Przystanek Historia”, ul. Marszałkowska 21/25: Spotkanie poświęcone obchodom Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych (Krzysztof Szwagrzyk, Filip Musiał , Tomasz Łabuszewski, Wojciech Frazik, Jacek Pawłowicz, prowadzenie Paweł Skubisz).
► 22 lutego (sobota)
MOKOTÓW - Rakowiecka 37 (Związek Żołnierzy NSZ Okręg Mazowiecki)
11.00 - "Śladami Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych ...". Michał Gruszczyński, pracownik Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, opowie o żołnierzach NSZ, NOW i NZW więzionych i straconych w Areszcie Śledczym.
► 23 lutego (niedziela)
BEMOWO (Urząd Dzielnicy Bemowo)
11.30 - tablica płk Bernarda Adameckiego (rondo płk Bernarda Adameckiego).
12.00 - pomnik Żołnierzy Wyklętych (ul. Pirenejska / ul. Żołnierzy Wyklętych): główne uroczystości.
13.00 - (po Mszy św.) kościół pw. Matki Bożej Królowej Aniołów, ul. ks. B. Markiewicza 1: tablica upamiętniająca członków IV Zarządu Głównego WiN.
14.30 - Koncert "Psalmy dla Niezłomnych", wyk. Małgorzata Trojanowska (sopran), chór mieszny i orkiestra kameralna.
► 26 lutego (środa)
ŚRÓDMIEŚCIE (Biuro Poselskie Pawła Lisieckiego)
18.00 - Gmach PAST-y, ul. Zielna 39, piętro 4: Debata "Wyzwolenie i Ofiary Wyzwolenia" (Anna Straszyńska, Tadeusz Płużański, Paweł Lisiecki).
► 27 lutego (czwartek)
WŁOCHY (Fundacja Willa Jasny Dom, UdsKiOR)
17.00 - Willa Jasny Dom, ul. Świerszcza 2: uroczystości przed tablicą.
► 28 lutego (piątek)
PRAGA PÓŁNOC (IPN)
10.30 - ul. Strzelecka 8 (d. siedziba NKWD): otwarcie Izby Pamięci.
MOKOTÓW - Rakowiecka 37 (Fundacja im. Janusza Kurtyki i Związek Żołnierzy NSZ Okręg Mazowiecki)
18.00 - Biblioteka im. Janusza Kurtyki: "Ponieważ żyli prawem wilka...". Spotkanie z kpt. Mieczysławem Cybulskim ps. "Ostry", żołnierzem NSZ i Polskiej Organizacji Podziemnej "Wyzwolenie".
► 29 lutego (sobota)
PRAGA PÓŁNOC (Stowarzyszenie Kolekcjonerzy Czasu)
10.00 - spacer edukacyjny "Nowa Praga - golgota ofiar wyzwolenia". Oprowadza Anna Straszyńska. Zbiórka przed główną bramą DOKP, ul. Targowa 74.
SŁUŻEW (Stowarzyszenie Polska Jest Najważniejsza, Urząd Dzielnicy Ursynów, parafia św. Katarzyny)
11.00 - Pomnik Ofiar Terroru Komunistycznego.
11.30 - "Kapsuła Czasu" na starym cmentarzu.
12.00 - Krzyż Pamięci na cmentarzu przy ul. Wałbrzyskiej.
MOKOTÓW - Rakowiecka 37 (Ministerstwo Sprawiedliwości, Muzeum Żołnierzy Wyklętych)
12.00 - Uroczystość odsłonięcia tablicy w hołdzie kpt. Gracjanowi Frógowi ps. „Szczerbiec”, patronowi 4 Warmińsko-Mazurskiej Brygady OT.
ŚRÓDMIEŚCIE (Ministerstwo Sprawiedliwości, Społeczny Komitet Obchodów)
12.00 - d. gmach Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (Koszykowa/Al. Ujazdowskie 11).
ŚRÓDMIEŚCIE (Fundacja Walczącym o Niepodległość, Stow. Wolność i Niezawisłość - Inspektorat Warszawski)
12.00 - Pomnik Poległym i Pomordowanym na Wschodzie ("Wagon"), ul. Muranowska.
PRAGA PÓŁNOC (Warszawski Zaułek. Przewodnik Hubert Smoczyk)
12.00 - 13.30 "Śladem Praskich Katowni". Spacer edukacyjny. Zbiórka przed gmachem d. WUBP, ul. Sierakowskiego 7.
PRAGA PÓŁNOC (Urząd Dzielnicy, Towarzystwo Miłośników Polskiej Tradycji i Kultury)
Katedra św. Michała Arch. i św. Floriana:
12.00 - 17.00 diorama „Życie codzienne Żołnierzy Wyklętych”.
13.00 - 15.00 projekcja filmów dokumentalnych z archiwów IPN-u.
16.00 - 17.00 podziemia katedry - Koncert Patriotycznym wyk. zespół Praskie Małmazyje i in.
BRÓDNO (Solidarni 2010)
12.00 - Pomnik w kwaterze 45N cmentarza na Bródnie. Uroczystości z apelem pamięci.
POWĄZKI Cmentarz Wojskowy (Fundacja im. Janusza Kurtyki)
12.00 - 14.00 "Śladami męki Żołnierzy Niezłomnych" cz. 1: Łączka. Zbiórka przed Bramą Gł. Cm. Wojskowego na Powązkach.
POWĄZKI Cmentarz Wojskowy (Warszawski Zaułek. Przewodnik Hubert Smoczyk)
15.00 - 16.30 "Oprawcy i kaci - spacer po Cmentarzu Wojskowym", Zbiórka przed bramą od strony parkingu.
ŻOLIBORZ (Bielańsko-Żoliborski Klub Gazety Polskiej)
15.00 - kościół pw. Dzieciątka Jezus, ul. Czarnieckiego 15: Msza św. w intencji Żołnierzom Wyklętym.
16.30 - Pomnik rtm. Witolda Pileckiego, Al. Wojska Polskiego 32: Apel Pamięci, złożenie wieńców.
OCHOTA (Warszawski Klub Gazety Polskiej, SGH Zgr. Radosław)
15.00 - d. siedziba ZG Informacji Wojskowej (ul. Chałubińskiego/ ul. Oczki).
15.20 - d. gmach Sądu Wojskowego, ul. Koszykowa 82. Tablica pamiątkowa.
MOKOTÓW - Rakowiecka (Fundacja im. Janusza Kurtyki)
15.30 - 17.00 Śladami męki Żołnierzy Niezłomnych" cz. 2: Areszt śledczy Warszawa-Mokotów.
► 1 marca (niedziela) - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
BEMOWO Fort Bema (Fundacja Wolność i Demokracja)
9.00 - 18.00 - Tropem Wilczym. Bieg pamięci Żołnierzy Wyklętych (VIII edycja).
MOKOTÓW - Rakowiecka (Ministerstwo Sprawiedliwości, Muzeum Żołnierzy Wyklętych)
10.00 - 11.10 uroczystości z wystąpieniami i składaniem kwiatów
POWĄZKI - Cmentarz Wojskowy (Strzelec, Fundacja Łączka, UdsKiOR, IPN)
12.00 - Łączka: uroczystości przed "Panteonem Niezłomnych".
PRAGA POŁUDNIE (Parafia bł. o. Pio)
11.50 - Pomnik generała Augusta Emila Fieldorfa "Nila", ul. Gen. Fieldorfa 1. Po złożeniu kwiatów uroczysta Msza św.
PRAGA PÓŁNOC (Urząd Dzelnicy, Towarzystwo Miłośników Polskiej Tradycji i Kultury)
Przemarsz szlakiem praskich miejsc kaźni Żołnierzy Wyklętych:
12.00 - 12.05, ul. 11 Listopada 68 (Wojskowy Trybunał Wojenny).
12.20 - 12.25, ul. Strzelecka 8 (d. Kwatera Główna NKWD w Polsce, następnie WUBP ).
12.35 - 12.40, ul. Namysłowska (Pomnik ku Czci Pomordowanych w Praskich Więzieniach w latach 1944-1956).
13.00 - 13.05, ul. Cyryla i Metodego 4 (d. Miejski Urząd BP). Tabliczka na budynku ul. Cyryla i Metodego 1.
13.10 - 13.15, ul. Jagiellońska 38 (d. siedziba Trybunału Wojennego Armii Czerwonej).
13.25 - 13.30, ul. Sierakowskiego 7 (d. siedziba NKWD , następnie WUBP).
13.35 - ul. Sierakowskiego 9 (złożenie kwiatów przy popiersiu rtm. Witolda Pileckiego).
14.00 - Inscenizacja historyczna przed katedrą św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika.
WAWER (Społeczny Komitet Upamiętnienia Dnia Żołnierzy Niezłomnych-Wyklętych, Inicjatywa Bajonna Falenica
Polonia, OSP Radość, parafie)
12.30 - kościół Matki Bożej Anielskiej ul. Wilgi 14 (RADOŚĆ) - Msza św. w intencji Żołnierzy Wyklętych.
13.30 - ul. Izbicka 1 (RADOŚĆ) - uroczystość przed budynkiem d. PUBP.
14.15 - ul. Patrotów 90/ ul. Drozdowa (MIEDZESZYN) - spotkanie przed budynkiem d. ośrodka śledczego NKWD i UB
17.45 - 20.00: VI Marsz i Spacer Historyczny Szlakiem Żołnierzy Niezłomnych-Wyklętych w FALENICY (zbiórka
przy Szkole Podstawowej nr 76, ul. Poezji 5, wejście od ul. Przylaszczkowej).
ŚRÓDMIEŚCIE (MON, Społeczny Komitet Obchodów)
14.00 - Centralne uroczystości na Pl. Piłsudskiego połączone z przysięgą wojskową. Wystąpienia, apel pamięci.
15.20 - "Podziemna Armia Powraca!" - przemarsz uczestników zgromadzenia do archikatedry św. Jana.
16.00 - Msza św. ofiarowana Żołnierzom Wyklętym.
PRAGA POŁUDNIE (PiS Praga Pd.)
18.00 - Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polskich Męczenników, Al. Stanów Zjednoczonych 55; Msza św., po Mszy złożenie kwiatów pod tablicą Inki i Anody.
MOKOTÓW - Rakowiecka (O historii. Z pasją Rafał Adamowicz)
15.00-17.30 "Śladami Żołnierzy Niezłomnych". Zbiórka przed d. Aresztem Śledczym Warszawa-Mokotów, ul.Rakowiecka 37.
MOKOTÓW - Rakowiecka 37 (Roty Marszu Niepodległości, Stow. Wolność i Niezawisłość - Inspektorat Warszawski)
17.00 - 19.00 "Warszawa Wyklętym" (zbiórka przed d. Aresztem Śledczym Warszawa-Mokotów, ul. Rakowiecka 37).
17.00 - 17.40 ballady ku pamięci Żołnierzy Wyklętych.
18.00 - 19.00 przemarsz ulicami Warszawy.
MOKOTÓW - Rakowiecka 37 (Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL)
20.00 - Upamiętnienie zamordowanych członków IV Zarządu Zrzeszenia WiN (ściana śmierci).
20.30 - Msza św. (Pawilon X).
► 2 marca (poniedziałek)
REMBERTÓW (Dzielnica Rembertów, PiS Rembertów)
12.00 - Pomnik Ofiar Obozu NKWD (ul. Marsa / ul. Płatnerska).
► 4 marca (środa)
BIAŁOŁĘKA (Fundacja Wzrastaj Edukacja Kultura Sport, Szkoła Podstawowa nr 356 im. Ryszarda Kaczorowskiego)
11.30 - Białołęcki Ośrodek Kultury, ul. van Gogha 1: spektakl "Córka bandyty" w wykonaniu licealistów.
► 5 marca (czwartek)
BIELANY (Bielańsko-Żoliborski Klub Gazety Polskiej)
18.00 - Mediateka, ul. Szegedyńska 13A: Koncert ku czci Żołnierzy Niezłomnych. Wykonawcy: Katarzna Szeleś, zespół Fabryka, Leszek Czajkowski i Paweł Piekarczyk.
WESOŁA
18.00 - Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa (Stara Miłosna), ul. Borkowska 1: Msza św. i uroczystość przed tablicą.
► 6 marca (piątek)
PRAGA PÓŁNOC (Fundacja Wzrastaj Edukacja Kultura Sport)
10.00 - Oratorium im.św. Jana Bosko, ul. Kawęczyńska 53: IV Międzyszkolny Turniej Szachowy Pamięci Żołnierzy Wyklętych (dedykowany Kazimierzowi Kamieńskiemu ps. "Huzar").
► 8 marca (niedziela)
BIELANY (Bielańsko-Żoliborski Klub Gazety Polskiej)
12.30 - Kościół św. Zygmunta, Plac Konfederacji 55: Msza św. w intencji Żołnierzy Wyklętych i złożenie kwiatów pod tablicą Serca Inki.
URSYNÓW (SH Polonia Restituta)
19.00 - Kościół bł. Władysława z Gielniowa, ul. Przy Bażantarni 3: projekcja filmu dokumentalnego Ewy Szakalickiej "Podwójnie wyklęty" (o kpt. Romualdzie Rajsie ps. Bury).
► 11 marca (środa)
ŻOLIBORZ (Bielańsko-Żoliborski Klub Gazety Polskiej)
17.30 - Dom Pielgrzyma Amicus, ul. Hozjusza 2: "Wyklęci-Niezłomni" -wykład z prof. Krzysztofem Szwagrzykiem.
ŚRÓDMIEŚCIE (Stow. Wolność i Niezawisłość - Inspektorat Warszawski)
19.00 - Gmach PAST-y, ul. Zielna 39, piętro 4:. Konferencja "Trzecie pokolenie UB walczy z trzecim pokoleniem AK. Wojna w obronie ojczyzny po II wojnie światowej i dziś"
► 15 marca (niedziela)
URSYNÓW (SH Polonia Restituta)
19.00 - kościół bł. Władysława z Gielniowa, ul. Przy Bażantarni 3: koncert pieśni patriotycznych "Dla Wyklętych".
► 29 marca (niedziela)
ŚRÓDMIEŚCIE (Stow. Wolność i Niezawisłość - Inspektorat Warszawski)
10.00 - Katedra Polowa WP (ul. Długa) Msza św. w intencji beatyfikacji płk. Łukasza Cieplińskiego ps. "Pług".
OKOLICE WARSZAWY
BŁONIE (radni Łukasz Kudlicki, Anna Wieszczycka i Grażyna Laskowska oraz Grzegorz Kołpaczyński)
1 marca (niedziela)
13.00 - Kościół pw. Narodzenia Pańskiego: Msza Święta w intencji Żołnierzy Wyklętych i złożenie wieńców pod pomnikiem Armii Krajowej
4 marca (środa)
18.00 - Centrum Kultury (sala kinowa), ul. Jana Pawła II 3: "Wieczór Pamęci rtm. Witolda Pileckiego" z udziałem gościa honorowego Zofii Pileckiej-Optułowicz. Debata: Bogdan Grzenkowicz, Jacek Pawłowicz, prof. Wiesław Jan Wysocki. Wręczenie nagród laureatom konkursu dla uczniów szkół gminy Błonie " Przywracamy pamięć o bohaterach - rzecz o Żołnierzach Wyklętych". Występ poetycko - muzyczny młodzieży szkolnej.
KOBYŁKA (Komitet Pamięci Rotmistrza Witolda Pileckiego)
1 marca (niedziela)
13.00 - Msza Święta w Bazylice Świętej Trójcy
14.10 - Uroczystości na Pl. 15-go Sierpnia. Prezentacja sprzętu wojskowego, Apel Poległych, złożenie wiązanek
3 kwietnia (piątek)
Termin nadsyłania prac na VII Międzynarodowy Konkurs Historyczny o Żołnierzach Wyklętych
(uroczysta Gala w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych: 25 maja 2020, godz. 11:00).
OTWOCK (Urząd Miasta, Społeczny Komitet Żołnierzy Wyklętych w Otwocku, ZHP, ŚZŻAK, Nadleśnictwo Celestynów)
28 lutego (piątek)
17.00 - Teatr im. St. Jaracza, ul. Armii Krajowej 4: spotkanie z prof. Krzysztofem Szwagrzykiem.
18.30 - przejście pod pomnik rtm. Witolda Pileckiego przy rondzie Polskiego Państwa Podziemnego, ok. 19.00 złożenie kwiatów.
29 lutego (sobota)
15.00 - klub Smok, ul. Warszawska 11/13: spotkanie z leśnikiem Robertem Karpińskim i byłym nadleśniczym Janem Nowakowskim, przybliżającymi historię bohaterskich leśników podczas II WŚ.
1 marca (niedziela)
9.00 - tablica upamiętniająca Wojciecha Szpakowskiego ps. Wojtek, ul. T. Kościuszki, złożenie kwiatów.
9.30 - kościół pw. św. Wincentego á Paulo, ul. M. Kopernika 1: Msza św. w intencji Żołnierzy Wyklętych.
12.00 - teren leśny okolicy Muzeum Ziemi Otwockiej: VIII edycja Tropem Wilczym - Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych, piknik historyczny, rekonstrukcje, poczęstunek
4 marca (środa)
18.15 - Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury, ul. J. Poniatowskiego 10: spotkanie z dr Jackiem Pawłowiczem, Dyrektorem Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie
PIASECZNO
1 marca (niedziela)
17.15 - Dom Parafialny przy kościele św. Anny ("aula niebieska”), pl. Piłsudskiego 10: Pokaz filmu dokumentalnego "Tajemnice Białego Dworku" reż. Agaty Gregorczyk-Janik i Julity Wołoszyńskiej-Matysek, z udziałem twórców. Po filmie "Muzyczny Hołd dla Polskiego Państwa Podziemnego" w wykonaniu zespołu TulaMade.
SULEJÓWEK (Stowarzyszenie Lepszy Sulejówek)
1 marca (niedziela)
16.00 - Skwer Żołnierzy Wyklętych: odsłonięcie pomnika upamiętniającego "Żołnierzy Wyklętych" związanych z Sulejówkiem.
20.02.2020
Społeczny Komitet Obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych/IPN