Stary Ochędzyn: Poszukiwania na terenie cmentarza parafialnego
W dn. 25–26 listopada 2020 r. zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadził prace ekshumacyjne na terenie cmentarza parafialnego w Starym Ochędzynie (pow. wieruszowski).
Prace te były kontynuacją zeszłorocznych badań i wiązały się z historią Wieluńskich Batalionów Obrony Narodowej, pododdziału piechoty Wojska Polskiego sformowanego wiosną 1939 r. 1 września 1939 r. na polach pomiędzy pobliskimi wsiami – Krajanką i Nalepą – rozegrała się czterogodzinna bitwa z wojskami niemieckimi. Zadaniem żołnierzy Wieluńskich Batalionów Obrony Narodowej było podjęcie walk przygranicznych w celu opóźnienia marszu nieprzyjaciela. Po zakończeniu bitwy jej uczestnicy wycofali się w kierunku Sokolnik. 2 września kompania „Wieluń II” zabezpieczała drogę odwrotu batalionów ON prowadzącą z Wieruszowa przez Nowy Ochędzyn do Kopanin. Wówczas na polach Nowego Ochędzyna poległo trzech żołnierzy – Józef Dudaczyk, Stanisław Kin i Zygmunt Piechociński. Ciała zabitych zebrał jeden z mieszkańców wsi i na szybko pochował pod płotem cmentarza w Starym Ochędzynie. W październiku 1939 r. trzech mieszkańców wsi w porozumieniu z proboszczem, potajemnie ekshumowali ciała żołnierzy. Dwóch z nich pochowano w mogile pośrodku cmentarza. Ciało trzeciego, ze względu na stan zachowania ciała, pozostało w miejscu pierwotnego pochówku pod płotem.
W kwietniu 2019 r. przeprowadzono badania właśnie pod płotem cmentarza. W ich wyniku odkryto szczątki młodego mężczyzny, przy którym znaleziono liczne artefakty – m.in. kompas, bagnet, grzebienie, niezbędniki i fragmenty umundurowania – wskazujące na jego przynależność do WBON.
W tym roku, dzięki uprzejmości Wojewody Łódzkiego, który sprawuje nadzór na grobami wojennymi, możliwym było przeprowadzenie badań w obrębie grobu, w którym miano pochować dwóch pozostałych żołnierzy. W trakcie prac odkryto szczątki dwóch mężczyzn, a przy nich m.in. liczne guziki wojskowe, fragmenty skórzanych pasków, obuwie, łuskę od naboju Mauser. Wielkość jamy grobowej wskazywała, że była ona wykopana z myślą o pochowaniu tam trzech osób.
27.11.2020
Aleksandra Szafrańska-Dolewska (BPiI)
